Top 10 Trompettisten
De trompet heeft een belangrijke plek binnen het symfonieorkest. Maar een paar dappere en getalenteerde individuen steken er met kop en schouders bovenuit en hebben hun naam als solist gevestigd. We zetten tien trompettisten op rij.
Håkan Hardenberger (1961)
Waarschijnlijk heeft de zorgvuldige benadering van de Zweedse virtuoos Håkan Hardenberger hem de meest bekende trompetsolist ter wereld gemaakt. Hardenberger is niet iemand die zich bezighoudt met ‘crossover’, maar hij blies het klassieke repertoire nieuw leven in – in het bijzonder de trompetconcerten van Haydn en Hummel. Hij speelt veel repertoire van eigentijdse componisten zoals Harrison Birtwistle (Endless Parade), Heinz Karl Gruber (Aerial) en Mark-Anthony Turnage (Dispelling the Fears). Ook dirigeren behoort tot de talenten van Hardenberger. Daarnaast blijft hij een veelgevraagd docent. Een van zijn oud-leerlingen is de Britse trompetsoliste Alison Balsom.
Alison Balsom (1978)
Alison Balsom begon haar carrière als trompetsolist bij de Royston Town Band in Hertfordshire toen ze zeven jaar oud was. Ze speelde bij het National Youth Orchestra en studeerde aan de Guildhall School of Music en het Conservatorium in Parijs.
Håkan Hardenberger was haar leraar. Ze ontving verschillende awards, waaronder Gramophone Artist of the Year. Balsom is zeer veelzijdig in haar repertoire: van barokmuziek van Purcell en Handel tot de meer jazzachtige muziek op haar album Paris.
Maurice André (1933-2012)
Maurice André was de bekendste trompettist in de periode na de oorlog. Zijn opnamen uit de jaren ’60 en ’70 hebben de trompet geholpen zichzelf opnieuw te bewijzen als soloinstrument. André begon zijn carrière als mijnwerker, maar sloot zich aan bij de militaire kapel, zodat hij gratis muziekonderwijs kon volgen aan het Conservatorium van Parijs. Hij had een paar keer een aanstelling bij een orkest, maar zijn bijzondere talenten maakte hem tot een veel gevraagd solist. Dit leidde tot een illustere opnamecarrière. Maurice André breidde het trompetrepertoire uit met veel nieuwe transcripties, grotendeels gespeeld op de piccolotrompet, zijn handelsmerk.
Wynton Marsalis (1961)
De in New Orleans geboren Wynton Marsalis verscheen plotseling in de klassieke muziekwereld in de jaren 80 met een prijswinnende opname van de trompetconcerten van Hummel en Haydn. Tegen die tijd had hij al een grote reputatie in jazzkringen; op 19-jarige leeftijd voegde hij zich bij de invloedrijke Art Blakey and the Jazz Messengers. Dit leidde tot het oprichten van zijn eigen band, die veel heeft gedaan om de belangstelling voor oudere vormen van jazz, waarvan Marsalis vond dat ze over het hoofd gezien werden, te doen herleven. Marsalis is een bezield docent en productief componist. Daarnaast is hij oprichter, manager en artistiek directeur van Jazz at Lincoln Center.
Maurice Murphy (1935-2010)
Maurice Murphy was dertig jaar lang de eerste trompettist van het London Symphony Orchestra, tot hij in 2007 met pensioen ging. Hij begon zijn carrière met het spelen in brassbands en vestigde naam als buitengewone cornetsolist toen hij zich in 1961 aansloot bij het BBC Northern Symphony Orchestra. Gedurende zijn tijd bij het London Symphony Orchestra werd de aangrijpende directheid en het volume van zijn spel een van de meest onderscheidende kenmerken van het orkest. Murphy’s heldere klank domineerde in veel van de soundtracks die het orkest opnam – in het bijzonder Raiders of the Lost Ark, Superman en alle Star Wars films.
Timofei Dokshizer (1921–2005)
Timofei Dokshizer is de onbetwiste trompetster van de Sovjet-Unie. Dat het spel van de in Oekraïne geboren trompettist prachtig was, werd tijdens het grootste gedeelte van zijn carrière door westerse oren ontkend. Van 1945 tot 1985 bekleedde hij de functie van trompetsolist bij het Bolshoi Theater in Moskou. Net als alle goede trompetsolisten, heeft Dokshizer het repertoire voor de trompet uitgebreid met een aantal gedurfde transcripties, zoals zijn bewerking van Gershwins Rhapsody in Blue. Ook droeg hij bij aan het bekend maken van het Trompetconcert in As gr.t. van de Armeense componist Alexander Arutiunian, dat nu tot het standaardrepertoire van het instrument behoord.
Allen Vizzutti (1952)
De Amerikaanse trompettist Allen Vizzutti is een zeldzaam artiest – hij speelt net zo makkelijk jazz met Chick Corea als bijvoorbeeld de alom bekende showstopper Carnival of Venice. Vizutti leerde de trompet kennen dankzij zijn vader, toen hij 16 jaar oud was werd hij lid van het World Youth Orchestra. Na zijn studie aan de Eastman School of Music in New York begon hij aan een muzikale carrière en werd succesvol in de wereld van zowel de pop en de jazz, als klassiek. Met zijn fantastische techniek, zijn enorme reikwijdte en zijn behendige vingerwerk maakte Vizzutti op alle gebieden naam. Boevendien is hij auteur van veel populaire lesboeken voor de trompet.
Adolph ‘Bud’ Herseth (1921-2013)
Bud Herseth auditioneerde voor het Chicago Symphony Orchestra in 1948 en kreeg meteen de functie van eerste trompettist, een rol die hij pas 53 jaar later zou opgeven. Vlak na zijn aanstelling beschadigde hij zijn mond bij een auto-ongeluk en moest hij de manier waarop hij de trompet aan zijn lippen zette volledig veranderen. In de decennia hierna maakte Herseths heldere toon en gecontroleerde spel het Chicago Symphony Orchestra tot het meest benijde orkest ter wereld. Hoewel hij af en toe optrad als solist, gaf Herseth de voorkeur aan het spelen in het orkest. Hij zei eens, dat optreden met het CSO het meeste plezier gaf dat je kunt hebben met je kleren aan!
Sergej Nakarjakov (1977)
Sergej Nakarjakov is in Rusland geboren, maar heeft zich in Parijs gevestigd. Hij had de ambitie om pianist te worden, maar een dwarslaesie in 1986 maakte een eind aan deze plannen.
In plaats daarvan leerde zijn vader hem trompet spelen en op tienjarige leeftijd was Nakarjakov al regelmatig solist bij Russische orkesten. Zijn verlangen om te toeren leidde er uiteindelijk toe, dat zijn familie de Sovjet-Unie verliet en naar Israël vertrok. Sindsdien gaat het erg goed met zijn internationale solocarrière; critici noemen hem de Paganini en de Caruso van de trompet. Naast trompet speelt hij ook fantastisch flügelhorn. en is op beide instrumenten vernieuwend.
Tine Thing Helseth (1987)
De uit Oslo afkomstige Tine Thing Helseth maakte haar debuut in 2012. Ze heeft hiervoor en hierna vele prijzen mogen ontvangen. Helseth focust zich vooral op het klassieke repertoire, inclusief nieuwe werken die speciaal voor haar geschreven zijn, zoals het Trompetconcert van de Deense componist Bent Sørensen. In 2013 organiseerde Helseth het Tine@Munch festival om de 150e verjaardag van de geboorte van de Noorse kunstenaar Edvard Munch te vieren, en in hetzelfde jaar maakte ze haar Proms debuut met Matthias Pintschers Dubbel Trompetconcert. In 2014 keerde ze terug naar de Proms met haar brass-ensemble tenThing, dat alleen uit vrouwen bestaat.
Aanbevolen opnamen
Lees en luister ook
Nieuwsbrief Schrijf je in
Playlist Het mooiste van de trompet
Favorieten van Ibrahim Maalouf
De vergelijking Rhapsody in Blue
Muziek en Film
Focus Kronos Kwartet