Classics To Go | 08 juni 2016

Album van de week Pacho Flores

Pacho Flores © Juan Martínez / DG

De trompetten van Pacho Flores kunnen alles zingen. Zelfs het Agnus Dei uit Bachs Hohe Messe. ‘Ik wil het wezen van de menselijke stem benaderen.’

‘Hij speelt geen trompet, hij zingt trompet’

Strijkers zijn nogal eenkennig. Gedurende hun loopbaan beminnen ze maar enkele instrumenten, en zelden twee tegelijk. Blazers daarentegen houden van wisselende contacten. Neem de Venezolaanse trompettist Pacho Flores. Hij bezit een verzameling van 23 instrumenten, die hij allemaal regelmatig bespeelt. Op zijn debuutalbum Cantar staan er maar liefst negen. De titel ontleent hij aan een citaat van de Mexicaanse tenor Rolando Villazón. ‘Pacho bespeelt de trompet niet’, zei de operaster, ‘maar hij zingt de trompet. In zijn muziek lijkt de ziel zich volledig te kunnen uitdrukken.’
Mooiste voorbeeld daarvan is Flores’ bewerking van het Agnus Dei uit de Hohe Messe van Bach. ‘Ik heb talloze opnamen beluisterd’, zegt Flores, ‘en gelet op de woorden en de ademhaling van de alt, zodat ik de accenten op de goede plekken zou leggen en het wezen van de menselijke stem kon benaderen.’

Flores is een vrucht van het onderwijs van El Sistema

Flores komt – evenals de dirigent Gustavo Dudamel – voort uit El Sistema, dat ruim veertig jaar geleden in Venezuela werd opgericht door José Antonio Abreu om kansarme jongeren de kans te bieden een instrument te leren spelen. Het onderwijs gaf zin aan het leven van vele kinderen uit achterbuurten in Caracas en arme dorpen. Als olievlek verspreidde El Sistema zich over het land. Abreu voedde een generatie jonge topmusici op. Ook Flores zelf borduurde voort op zijn eigen ervaringen, met een trompetschool in Venezuela. Als jongeling kreeg hij de kans zich te verdiepen in de trompetsolo’s, waar Gustav Mahler zo rijkelijk mee strooit in zijn symfonieën. Toenmalig dirigent Dudamel hield er nu eenmaal van om deze complexe werken op het programma te zetten van het Simon Bolivar Orkest, de toplaag van El Sistema. Flores mocht in daarna in Parijs studeren en won onder meer de grootste prijs die een trompettist kan toevallen: het Maurice André Concours. Hij kreeg de onderscheiding nog uit handen van de inmiddels overleden trompettist.

De verveling krijgt geen kans op Cantar

Zijn debuutalbum Cantar is een staalkaart van Flores’ kunnen. Divers repertoire van Europese barok tot Latijns-Amerikaans hedendaags. Negen verschillende trompetten gebruikt de musicus om alle noten maar tot hun recht te laten komen. Die aanpak geeft elk werk een eigen kleur. Het geeft de verveling geen kans. De ene keer neem Flores je mee de diepte in met een hoornachtige zware klank, een andere keer klinkt hij als een sopraan, zoals in het Hoboconcert dat Arthur Benjamin maakte van een aantal melodieën van Domenico Cimarosa. Het album is als een tafel met een breed assortiment tapasgerechten. Het smaakt naar een tweede album met een copieus hoofdgerecht.