Classics To Go | 09 december 2015

Kinderklassiek Daar hoorden zij engelen zingen

Zingen verbindt op individueel niveau lichaam en geest en op sociaal niveau mensen. Dat is de filosofie van het Nieuw Amsterdams Kinderkoor, waarin jeugd uit alle wijken van de hoofdstad samenkomt. Deze maand presenteert het NAK zich weer aan het publiek met onder meer het prachtige Kerstspel onder leiding van Ton Koopman.

‘Zingen leert het kind inlevingsvermogen en mededogen’

nak De naam is dan wel Nieuw Amsterdams Kinderkoor, maar het is meer dan dat. Aan de Bachstraat – what’s in a name? – worden kinderen van vier tot drieëntwintig jaar opgeleid in de klassieke muziek. ‘Ik weet niet of het een spiritueel, psychologisch of lichamelijk fenomeen is’, zegt de componist Eric Whitacre, ‘maar ik geloof meer dan ooit dat zingen een universeel en ingebouwd mechanisme is dat de mens helpt om inlevingsvermogen en mededogen te kweken.’ De 45-jarige Amerikaan speelde synthesizer in een popband, toen hij als lid van het universiteitskoor in Las Vegas mocht meezingen in het Requiem van Mozart. Sindsdien is hij in de ban van klassieke muziek en koorzang. Mede dankzij hem kreeg de koormuziek een flinke impuls. De Australische hoofdstad Sydney noemde zelfs een festival naar hem. De adjunct-directeur van het Nieuw Amsterdams Kinderkoor, Marco van de Klundert herkent de ervaring van Whitacre. Hij verruilde op zijn 35^ste zelfs een goede baan in het bedrijfsleven voor het bestaan van klassiek zanger. Hij zong onder dirigenten als Ton Koopman, Jos van Veldhoven en Paul van Nevel, en was zes jaar lang lid van het Egidius Kwartet. ‘Ik gaf een paar jaar geleden een presentatie op een basisschool. Meestal doe ik dat aan de hand van vragen. Dus ik liet een foto van Ton Koopman zien en vroeg of iemand wist wie dat was. Er kwamen allerlei antwoorden, behalve het goede. Daarna liet ik een foto van een klavecimbel zien. Nou dat wisten ze wel: een piano. De kennis van klassieke muziek was nul. Maar toen ik ze een lied uit ons kerstspel liet horen, zong iedereen uit volle borst mee, zelfs de grootste kwajongens. Kinderen willen niets liever dan samen muziek maken en op die manier met elkaar verbonden zijn. Dat herinner ik me ook nog wel uit mijn eigen jeugd in een kinderkoor.’

‘Door zingen breng je lichaam en geest weer samen’

Het Nieuw Amsterdams Kinderkoor profileert zich als een brede zangopleiding. Wie er aanklopt, hoeft niets van muziek te weten. De kennis en hartstocht wordt vanaf de grond opgebouwd. De artistiek leider Caro Kindt begon tien jaar geleden met het NAK als een dependance van de Haagse Kinderkoor Academie Nederland. Na vijf jaar waren er honderdvijftig leden en was het initiatief te groot om vanuit Den Haag te besturen. NAK werd in 2009 een zelfstandige opleiding, die inmiddels al bijna driehonderd kinderen telt. De ambitie is om een drempelloos koor te zijn. Zo zijn er bijvoorbeeld financiële regelingen voor kinderen uit gezinnen, die zelf het volledige lidmaatschapsgeld niet kunnen ophoesten. ‘Voor ons is het belangrijk dat ieder kind, dat het wil, ook daadwerkelijk kan zingen. We leven in een tijd waarin presteren, geld verdienen en luxe belangrijke zaken zijn. De Britse schrijver en onderwijskundige Ken Robinson – zelf opgegroeid in een arbeidersgezin in Liverpool – zei tijdens een lezing dat veel mensen hun lichaam tegenwoordig alleen nog gebruiken als een vervoermiddel voor hun hoofd. Wij geloven dat je door te zingen lichaam en geest weer met elkaar in verbinding kunt brengen. Dat is iets waar wij ons op richten: op een brede ontwikkeling van de kinderen die komen zingen bij ons.’

Kerstspel met dirigent Ton Koopman

Alle leerlingen van het Nieuw Amsterdams Kinderkoor presenteren zich jaarlijks met zijn Kerstspel, dat op 22 en 23 december te zien is in Muziekgebouw aan ’t IJ. Daar zal verteller Dieuwertje Blok in de rol van de oudere Maria terugkijken op de belevenissen van de kerstnacht en allerlei liederen met elkaar verbinden. Dirigent Ton Koopman begeleidt het spel met zijn Amsterdam Baroque Orchestra en maakte van veel van de bekende liederen – sommige zelfs meer dan duizend jaar oud – bijzondere bewerkingen. Afgelopen zondag toonden ze al even hun kunnen bij het televisieprogramma Podium Witteman.
Kinderen bij het koor kunnen doorgroeien naar een professioneel niveau afhankelijk van aanleg en inzet. Er zijn drie talentenkoren, die ook elk jaar een eigen concert geven onder de titel Angel Voices. En engelstemmen zijn het. Komende zondag laten ze dat horen in het Orgelpark in Amsterdam. Veel van deze kinderen kunnen na hun NAK-opleiding eventueel doorstromen naar het conservatorium. Maar net zo belangrijk voor het Nieuw Amsterdams Kinderkoor is de drijfveer om bij te dragen aan de algemene ontwikkeling van de kinderen. Zoals Georg Friedrich Händel over zijn koorwerk Messiah zei: ‘Het zou me spijten als mijn muziek de bezoekers alleen geamuseerd heeft, ik wil ze er betere mensen mee maken.’