Noa Lagerwerf | 04 juni 2018

Album van de week Violist en social mediaster

De Taiwanees-Australische Ray Chen maakt furore als violist – onlangs verving hij Janine Jansen in het Concertgebouw – èn als social mediaster. Bij Decca Classics verscheen zijn debuutalbum The Golden Age. Het is een album met gewaagde muzikale combinaties, waarop hij onder meer Satie mixt met een vleugje Rossini. Het staat vol met pareltjes uit de vioolliteratuur uit een periode waarin virtuositeit hoogtij vierde.

Social mediaster

Behalve met vioolspelen vermaakt twintiger Ray Chen zich ook met de mogelijkheden van internet en social media. Zijn Instagram account heeft bijna 70.000 volgers en op Facebook – hij wordt gevolgd door ruim 138.000 mensen – boekt hij succes met filmpjes en foto’s van zijn leven als reizende muzikant. Laatst nog pakte hij tijdens een vertraagde vlucht zijn Stradivarius erbij om de passagiers een mini-uitvoering te geven. Social media is belangrijk voor hem, zo zegt hij zelf. ‘Het is een manier om je publiek overal mee naar toe te nemen en altijd met elkaar te kunnen communiceren.’ Met een onschuldig soort charme maakt Ray komische filmpjes en wordt hij opgemerkt als ‘hottest violinist alive’. En probeert hij Janine Jansen te knuffelen.

‘De perfecte Mozart is als de perfecte hamburger’

Ray, geboren in Taiwan, is opgegroeid in Australië. Op vierjarige leeftijd begon hij met vioolspelen en toen hij vijftien was, werd hij toegelaten tot het Curtis Institute of Music in Philadelphia, USA. In 2008 won hij de Yehudi Menuhin Competition en een jaar later de Koningin Elisabethwedstrijd: het startschot voor een internationale carriere. De afgelopen jaren verschenen er vier albums, waaronder een compleet Mozart-album. ‘Het spelen van Mozarts muziek is moeilijk en gaat om het vinden van balans, een mix van eenvoud en complexiteit.’ Zijn conclusie: ‘De perfecte Mozart is als de perfecte hamburger: die bestaat niet. Omdat iedereen verschillende smaak en voorkeur heeft.’ Inmiddels heeft hij indrukwekkende samenwerkingen en titels op zijn naam staan, zowel muzikaal als niet-muzikaal. Hij tekende een contract bij Decca Classics, tourt met grote orkesten, heeft een contract met modeontwerper Giorgio Armani en door zakentijdschrift Forbes werd hij tot een van de 30 meest invloedrijke Aziaten onder de 30 jaar uitgeroepen.
En nu verschijnt zijn eerste album bij Decca Classics. Naar aanleiding van zijn Australische roots kon de violist het niet laten om het welbekende Waltzing Matilda op te nemen, een volksliedje dat door de jaren heen eigenlijk een soort tweede ‘national anthem’ van Australië is geworden. Het lied is door veel zangers, bands en musici gecoverd, van Tom Waits tot Johnny Cash en André Rieu. Ray voert het samen met zijn strijkkwartet Made in Berlin uit.

Satiesfaction

Met een eigenlijk niet zo voor de hand liggende combinatie van stukken, stelde Ray Chen zijn eigen Golden Age album samen. ‘Iedereen kan zijn eigen interpretatie van een Gouden Eeuw hebben’, zegt hij in de trailer. De cd begint met A New Satiesfaction, niet refererend aan Satisfaction van The Rolling Stones, wel aan bohémien en componist Erik Satie. Het is een bewerking van diens bekende Gymnopédie No.1, met een subtiele verwijzing naar de Overture William Tell van Gioachino Rossini. Knap gearrangeerd door Stephan Koncz, die ook het arrangement van Waltzing Matilda op zijn naam heeft staan. De video van A New Satiesfaction behoort tot een van Ray’s best bekeken filmpjes.

Joseph Joachim

Verder bevat het album composities en arrangementen van legendarische violisten, muzikale ‘snoepjes’ die op het podium vaak als toegift gespeeld worden. Van Fritz Kreisler, Jascha Heifetz en George Gershwin klinken onder meer Schön Rosmarin, Estrellita en Summertime. En tussen die korte klassiekers is daar als ‘hoofdmaaltijd’ het Eerste Vioolconcert van Max Bruch. Bruch heeft, ondanks het grote succes van zijn werk, er nooit veel aan verdiend. Hij had de rechten al snel verkocht en kreeg van de uitgever geen geld meer. Maar zijn vioolconcert was van grote invloed op velen. Voor Jaap van Zweden bijvoorbeeld, was dit het stuk dat hem als kind deed besluiten violist te willen worden. Bruch worstelde met de uiteindelijke vorm van het werk en stuurde het destijds naar verschillende grote violisten, waaronder Joseph Joachim, om hun mening te vragen. Uiteindelijk speelde deze laatste in 1868 de première van de definitieve versie van het concert op zijn Stradivarius. En laat Ray Chen nou net spelen op de Stradivarius die ooit in het bezit was van deze Joseph Joachim. Dat geeft deze opname toch een bijzondere kleur.